Paars-groene meerderheid blokt controlerecht van het parlement af en houdt Haouach een hand boven het hoofd

Dinsdag werd bekend dat de topman van de Federale Overheidsdienst (FOD) Volksgezondheid - die dus mee in de cockpit zit van de coronabestrijding - een tweede negatieve beoordeling heeft gekregen. Een eerste keer was dat onder minister De Block in april, nu onder minister Vandenbroucke.

Alle leden van de COVID-commissie hebben kennis kunnen nemen van de redenen voor die eerste negatieve beoordeling en zijn dus op de hoogte van het probleem. Terecht is toen met die informatie discreet omgesprongen. In de kranten stond op 19 juni daarover wel: "Op het hoogtepunt van de coronacrisis, op 13 april, wisselde de federale overheidsdienst Volksgezondheid noodgedwongen van kapitein. (...) De FOD had in de aanloop naar de crisis enkele cruciale steken laten vallen (...) De crisis werd ook onderschat en aangepakt met een veel te klein team."

De betrokkene hervatte de dienst na nieuwjaar maar nu blijkt opnieuw dat hij niet voldoet hoewel hij mee aan de top zit van de bestrijding van corona. De vraagt rijst waarom hij zo lang opnieuw op die plaats heeft kunnen (slecht) functioneren. Naar verluidt is hij pas sedert twee weken op ziekenverlof. Heeft minister Vandenbroucke dan niet zelf actie ondernomen? Relevante vragen.

Daarom vroeg onze fractie via Kathleen Depoorter om de minister daarover te ondervragen in de commissie. De meerderheid stemde dat voorstel echter weg, hoewel - ik herhaal het - de leden van de COVID-commissie op de hoogte waren van de problemen die aanleiding gaven voor de eerste slechte evaluatie. Welk potje moet hier gedekt blijven? Waarom wordt het parlement door de meerderheid verhinderd om deze zoektocht te ondernemen?

De vraag van Frieda Gijbels om die COVID-commissie om te vormen tot een parlementaire onderzoekscommissie is daarmee nog eens met nieuwe argumenten ondersteund. Dat de minister de termijn liet verstrijken om te antwoorden op haar schriftelijke parlementaire vragen over een doorlichting van de FOD is dan wellicht ook geen toeval.

In diezelfde zitting vroegen de N-VA bij monde van Darya Safai om Ihsane Haouach, regeringscommissaris bij het Instituut voor Gelijkheid van Vrouwen en Mannen, te horen naar aanleiding van opmerkelijke passages in een interview met haar in Le Soir. In dat interview laat mevrouw Haouach, die consequent een hoofddoek draagt, zich in verbazingwekkende termen uit over neutraliteit. “De discussie is niet: stellen we de scheiding van kerk en staat in vraag? Het is: hoe rijm je die met een verandering in demografie?”, aldus haar betoog. Alsof we de neutraliteit van de Staat moeten herdefiniëren in functie van de samenstelling van de bevolking.

MR-voorzitter Bouchez stoorde zich sterk aan die uitspraak. Open VLD zweeg dan weer in alle talen. MR-collega Bacquelaine schaarde zich in de commissie aanvankelijk achter onze vraag om mevrouw Haouach te ondervragen in de commissie maar bij de stemming onthielden de MR-commissieleden zich. Bacquelaine drong aan op een actuadebat in plenaire donderdag. Dat betekent dan wel dat mevrouw Haouach - geen Kamerlid of geen regeringslid - niet persoonlijk bevraagd kan worden. Ik ben benieuwd of MR zo'n actuadebat in plenaire ook daadwerkelijk zal eisen.

Daarmee sloten de meerderheidspartijen in één zitting twee keer de deur voor normaal parlementair controlewerk. In het geval van de topman FOD Volksgezondheid deden ze dat niettegenstaande de kennis die de commissieleden hebben van de aard van het probleem; in het geval van mevrouw Haouach blijkt de MR eens te meer terug te schrikken voor de eigen woorden en zwijgt Open VLD consequent wanneer het gaat over het probleem van de neutraliteit van de overheid.

Blijkbaar blijft de vrede in het huishouden-De Croo maar bewaard door de afspraak het debat zo veel mogelijk af te blokken.