Om de coronapandemie aan te pakken worden soms verregaande vrijheidsbeperkingen opgelegd aan de bevolking. Die kunnen nodig zijn om onze gezondheid en veiligheid te waarborgen. Maatregelen zoals een avondklok, het beperken van contacten tussen mensen, ook in de huiskamer, gaan erg ver en vormen een manifeste schending van onze grondrechten. De regering moet er dus alles aan doen om dergelijke ingrijpende maatregelen correct te motiveren en op een juridisch correcte manier vorm te geven. En daar knelt het schoentje.

De kleinste democratische dekking

Waar er tijdens de eerste lockdown door het onverwachte karakter van de corona-uitbraak nog begrip kon opgebracht worden voor de manier waarop de toenmalige regering in lopende zaken, bovendien zonder meerderheid in het parlement, de coronamaatregelen via door het parlement verleende volmachten invoerde, is de context nu compleet anders. “We hebben nu een regering in volheid van bevoegdheid, met een parlementaire meerderheid. Toch moeten we vaststellen dat deze regering nu al weken vergaande vrijheidsbeperkingen aan de bevolking oplegt, via een ministerieel besluit. Ik wil toch even in herinnering brengen dat een ministerieel besluit, van alle beschikbare technieken, de kleinste democratische dekking heeft. Verschillende grondwetspecialisten hebben al aangegeven dat dit eigenlijk niet kan”, zegt Kamerfractievoorzitter Peter De Roover.

Raad van State fluit federale regering terug

De Roover kaartte dat sedert de opstart van de nieuwe regering al meermaals aan, in commissie en plenaire, bij premier De Croo en minister Verlinden. De premier bleef elke keer op de vlakte. “Intussen werden we, omdat de meerderheid zo talmt om dit wettelijk kader op poten te zetten, vorige week geconfronteerd met een uitspraak van de Raad van State, die wat betreft de erediensten de federale regering terugfloot wegens het niet-proportionele karakter van de maatregel.”

Politiestaat invoeren

In een niet zo ver verleden, in de nasleep van de verschrikkelijke aanslagen in dit land, stelde de N-VA voor om een soort tijdelijke noodtoestand in te voeren, zoals die in verschillende van onze buurlanden bestaat. Toentertijd kregen we het verwijt dat we de politiestaat wilden invoeren door het creëren van een grondwettelijk kader voor de noodtoestand. Dezelfden die ons toen afbraken, voeren nu exact de maatregelen in die wij voorzagen binnen een grondwettelijk kader (samenscholingsverbod, avondklok, politiecontroles, huiszoekingen, ...) op basis van een Ministerieel Besluit!

Evenwicht tussen gezondheid, veiligheid en grondrechten

Donderdag kondigde minister Verlinden in de Kamer, in antwoord op de expliciete vraag van De Roover, aan dat ze werkt aan een pandemiewet. Ze bevestigt dat nu in de media. De regering heeft blijkbaar gewacht tot het Raad van State-mes op de keel werd gezet. “Ik ben tevreden dat de meerderheid ons -eindelijk- volgt en tot voortschrijdend inzicht is gekomen terwijl daarover in het regeerakkoord bizar genoeg nog met geen woord gerept werd, maar beter laat dan nooit. Wij steken dan ook de hand uit om dit in het parlement te bespreken. Want dergelijke wet moet met veel omzichtigheid worden opgesteld aangezien de gevolgen voor onze fundamentele basisrechten verregaand kunnen zijn. De N-VA zal scherp toezien op een evenwichtige aanpak tussen gezondheid, veiligheid en grondrechten”, besluit Peter De Roover.