Morgen presenteert commissaris Reynders het rapport aan de Commissie Justitie en Binnenlandse Zaken van het Europees Parlement. Europarlementslid Assita Kanko heeft de N-VA-fractie spreektijd in die commissie. “Na de Tweede Wereldoorlog besloot Europa dat het zou handelen en samenwerken volgens gedeelde waarden. Onze waarden ondersteunen alles, van de manier waarop we misdaad bestrijden tot de interne markt en ons buitenlands beleid. Die waarden kunnen nooit optioneel worden."

Regels en normen

Volgens Kanko kan Europa het zich niet veroorloven dat sommige landen denken dat ze onaantastbaar zijn als ze eenmaal lid zijn. “Zoals bij elke club zijn er regels, normen, rechten en verantwoordelijkheden. Democratie en rechtsstaat zijn niet synoniem. De rechtsstaat beschermt de minderheid tegen de tirannie van de meerderheid. We moeten ervoor zorgen dat er een evenwicht is tussen de twee."

Politieke spelletjes voorkomen

Over hoe het rapport de huidige debatten over de rechtsstaat kan beïnvloeden, zegt Kanko: “Ik hoop dat dit rapport een waardevolle aanvulling is in een bredere strategie. Naleving van de rechtsstaat en het toezicht op de lidstaten moeten op een onafhankelijke, objectieve en constructieve manier gebeuren, zodat we veel van de interne conflicten en politieke spelletjes die we de afgelopen jaren hebben gezien, kunnen voorkomen." 

Serieuze uitdagingen in sommige lidstaten

In het rapport wordt erkend dat er “serieuze uitdagingen” te wachten staan voor de EU in sommige lidstaten. De Europese Commissie zal waarschuwen bij haar allereerste audit van rechtsstaatkwesties. “Zelfgenoegzaamheid tast de rechtsstaat aan, zoals roest een auto. Hoe eerder deze problemen worden aangepakt, hoe beter. De EU is zo sterk als haar zwakste schakel. Zonder dat de rechtsstaat in de hele EU wordt nageleefd, kunnen we instrumenten zoals het Europees aanhoudingsbevel niet te goeder trouw gebruiken."

Goed voorbeeld in Vlaanderen

“Ik ben blij dat de Vlaamse journalistenvereniging en het meldpunt voor fysieke of verbale agressie tegen journalisten als een goed initiatief werden uitgekozen in het hoofdrapport. Goed voorbeeld in Vlaanderen. Ervoor zorgen dat landen een vrije pers hebben, die beschermd is tegen intimidatie, is essentieel voor elke democratie," aldus Kanko.