Stap voor stap verandert ons energiesysteem naar een duurzame energievoorziening met meer zonne-energie en windenergie. Tegelijk stappen we steeds meer af van fossiele brandstoffen, waardoor we steeds meer elektriciteit verbruiken. Om te vermijden dat het distributienet overbelast geraakt, vooral door de zonnepaneleninstallaties, is er nood aan meer flexibiliteit. Steeds meer burgers, scholen, organisaties, lokale besturen en kmo’s zijn bovendien gemotiveerd om zelf een actievere rol te spelen op de energiemarkt.

Eerder dit jaar maakte Demir al een decreet voor energiedelen, persoon-aan-persoonverkoop, actieve afnemers en energiegemeenschappen. Dat sluit aan bij de visie dat we in de toekomst steeds meer voor groene energiebronnen kiezen, onze energie lokaal gaan produceren en opslaan en efficiënter gebruiken. Met het besluit dat de Vlaamse Regering vandaag nam legt ze vast vanaf wanneer en onder welke voorwaarden afnemers aan energiedelen en persoon-aan-persoonverkoop kunnen doen.

Vanaf begin 2022 kunnen bewoners van een appartementsgebouw zonnedelen

“Samen investeren in zonnepanelen op het dak van een appartementsgebouw is vandaag minder interessant omdat de opbrengst van installatie aan één specifieke bewoner toekomt, of alleen aan de gemeenschappelijke delen van het appartementsgebouw. Andere bewoners hebben daar dan weinig baat bij. Maar vanaf 1 januari kan de opgewekte zonne-energie op het gebouw verdeeld worden onder alle bewoners van het appartementsgebouw”, zegt Demir.

Persoon-aan-persoonverkoop tussen individuele afnemers

Vanaf juli 2022 kan iedereen (burgers, lokale besturen en ondernemingen) groenestroomleverancier worden. Zo zal iemand met zonnepanelen de stroom die hij niet zelf verbruikt, kunnen verkopen aan iemand anders: een familielid, vriend, collega, ondernemer, buur … De rechtstreekse verkoop van persoon aan persoon heet peer-to-peer. Afnemers van die verkoop hoeven dat alleen te melden aan Fluvius. Die neemt de praktische regeling dan op zich en zorgt ervoor dat de informatie doorstroomt naar de leveranciers, zodat de elektriciteitsfactuur automatisch wordt aangepast.

“Wie voor zijn of haar opgewekte energie geen vergoeding wil omdat het bijvoorbeeld richting een familielid met financiële moeilijkheden gaat, kan de stroom op het moment dat het opgewerkt wordt zelfs ‘gratis’ ter beschikking stellen via dergelijke ‘peer-to-peer’-contracten”, klinkt het bij Demir. “Met deze hervorming wordt de energiemarkt in Vlaanderen socialer dan ooit te voren.”

In 2023 nog een stap verder

Vanaf 2023 wordt het energiedelen verder uitgebreid naar échte energiegemeenschappen. Wie zich verenigt in een energiegemeenschap, zal in groep kunnen investeren in een installatie voor groene energie, isolatie, een grote wijkbatterij, gemeenschappelijk laadpalen voor elektrische wagens… De kosten van de investering en de voordelen die eruit voortvloeien, worden in dat geval verdeeld onder de leden van de energiegemeenschap of worden besteed aan andere ecologische of sociale projecten.

“Een lokaal bestuur kan bijvoorbeeld samen met buurtbewoners een energiegemeenschap oprichten en zonnepanelen plaatsen op het dak van de sporthal of een kerk. De opgewekte stroom die niet ter plaatse verbruikt wordt, kan rechtstreeks verdeeld worden onder de deelnemende buurtbewoners”, zegt Demir.

Vlaanderen is koploper dankzij gefaseerde aanpak

Volgens minister Demir tillen we de energietransitie met de introductie van energiedelen naar een nieuw niveau. “We maken de weg vrij om de vaak commerciële energiemarkt met enkele grote spelers voor iedereen open te stellen en maken het aantrekkelijker om samen te investeren in toekomstgerichte en sociale projecten.”

Vlaanderen staat als regio in ons land het verste zodat de energiegemeenschappen al kunnen starten. De drie gewesten hebben samen overlegd hoe ze gemeenschappen vorm gaan geven, maar ieder werkt het zelf uit aangezien het om een regionale bevoegdheid is. Vlaanderen gaat dus begin 2022 van start.

Binnenkort vindt u meer informatie op www.energiesparen.be/energiedelen.