Sinds 2020 blijft steeds meer open ruimte in Vlaanderen gevrijwaard als gevolg van de bouwshift. Zuhal Demir wil nu ook de lokale besturen in het bad trekken. Met haar nieuwe decreet verplicht ze elke Vlaamse gemeente tot planologische compensatie: dat wil zeggen dat lokale besturen netto geen toename mogen realiseren van harde bestemmingen zoals woon- of industriegebied. Willen ze toch zo’n gebied realiseren, zullen ze tegelijk minstens evenveel slecht gelegen of overbodige harde bestemmingen verplicht moeten omzetten in bos, natuur of landbouwgebied. “Zo verankeren we het principe van nul hectare ruimte-inname”, zegt Demir, die voor haar decreet al groen licht kreeg van de Vlaamse Regering. Het decreet gaat nu richting adviesraden en de Raad van State.

Moedige keuzes durven maken

"Vlaanderen is een kleine regio met veel bebouwing. Maar Vlaanderen heeft ook prachtige natuur, mooie vergezichten en open landschappen die we maximaal moeten vrijwaren en waar mogelijk nog uitbreiden. Op die manier zorgen we ook voor meer ruimte voor water en groen. De cijfers van de voorbije jaren bewijzen dat we moedige keuzes durven maken om onze open ruimte te behouden. Door de netto toename van harde bestemmingen te voorkomen in Vlaanderen, zorgen we ervoor dat elk bestuursniveau de bouwshift moet vertalen in haar ruimtelijk beleid”, zegt de minister. Ze wijst nadrukkelijk op het verplichtend karakter. “Als gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan niet voldoet aan dat principe, kan Vlaanderen het plan schorsen.”

Extra rem op bouwen in landbouwgebied

Zuhal Demir zet ook de rem op enkele erg soepele ontwikkelingsmogelijkheden in het landbouwgebied. Momenteel is het nog altijd mogelijk om extra woningen te bouwen in agrarisch gebied tegen een zogenaamde “wachtgevel” van een andere woning. Deze mogelijkheid uit 2009 leidt tot bijkomende zonevreemde woningen en extra verlies van open ruimte. Die soepele manier van bijbouwen op het platteland, wordt met het decreet onmogelijk gemaakt.