© Emy Elleboog
Begin 2021 kondigde Diependaele de strijd aan tegen sociale huurders met eigendom in het buitenland. Sociale huisvestingsmaatschappijen kunnen via een raamovereenkomst private onderzoeksbureaus inschakelen die nagaan of een huurder buitenlands onroerend goed bezit. “Van maart 2021 – het begin van het raamcontract – tot eind 2022 zijn in totaal 677 onderzoeken naar buitenlands eigendom uitgevoerd door 35 verschillende huisvestingsmaatschappijen. Liefst 322 keer (48 procent) werd relevante en proportionele eigendom in het buitenland aangetroffen”, stelt Matthias Diependaele vast.
Volledig appartementsblok in buitenland
“Het gaat hier niet om vergeten erfenissen waarbij de huurder een waardeloos lapje landbouwgrond bezit, maar om relevante eigendommen”, aldus de minister. “Een van de meest flagrante overtredingen die aan het licht kwam, was een huurder uit het Antwerpse die in het buitenland een volledig appartementsblok bezat en verhuurde.”
Enkel bij ernstig vermoeden
Limburg gaat lopen met de twijfelachtige eer het grootst aantal frauderende huurders te tellen. De huisvestingsmaatschappijen in de provincie startten de voorbije twee jaar 352 onderzoeken op, ruim de helft van het totaal in Vlaanderen. 186 keer (53 procent) werd verboden eigendom in het buitenland aangetroffen. Belangrijke nuance is wel dat huisvestingsmaatschappijen enkel bij ernstige vermoedens van fraude een onderzoek opstarten. In totaal telt Limburg bijna 24.000 sociale woningen. De overgrote meerderheid van de sociale huurders zijn te goeder trouw.
Gent en Leuven houden boot af
“De grootste woonmaatschappijen in Gent en Leuven doen helaas nog altijd geen beroep op de onderzoeksbureaus, wat wij erg betreuren. De cijfers in de andere provincies tonen immers aan dat het niet om een marginaal fenomeen gaat”, zegt Diependaele.
Onderzoeken betalen zichzelf terug
Bovendien betalen de onderzoeken zichzelf meer dan terug. “De Vlaamse overheid betaalt 100 procent van het onderzoek als er eigendom wordt aangetroffen en 75 procent als dat niet het geval is. Dat heeft ons al één miljoen euro gekost, maar de return bedraagt een veelvoud. Enkel voor de Antwerpse Woonhaven loopt het teruggevorderde bedrag al op tot 1 miljoen euro. Daarnaast is er een sterk ontradend effect én komen er woningen vrij voor mensen die er wél recht op hebben.”
Met een jaar verlengd
Gelet op het hoge aantal frauderende huurders en de positieve feedback van de huisvestingsmaatschappijen over de inzet van gespecialiseerde onderzoeksbureaus, heeft minister Diependaele nu beslist om het raamcontract dat 14 maart 2023 vervalt met een jaar te verlengen. “In bepaalde provincies en steden is er nog heel wat ruimte om fraudeurs aan te pakken. Bovendien stellen we vast dat ook in een provincie als Antwerpen nog altijd nieuwe overtredingen aan het licht komen. Er blijft een groep van hardleerse overtreders bestaan. Dat kunnen we niet tolereren. Sociale woningen moeten terechtkomen bij huurders die er recht op hebben. Met de verlenging van raamovereenkomst zetten we een belangrijke stap richting meer rechtvaardigheid op de sociale huurmarkt.”
