Een grondstofverklaring is in Vlaanderen vereist als iemand bepaalde afvalstoffen als grondstof wil gebruiken. De materialen moeten dan voldoen aan de Europese criteria of aan de Vlaamse criteria. Zo zijn er voor ijzer- en staalschroot, aluminiumschroot, koperschroot en kringloopglas Europese criteria opgesteld. Voor andere materialen gelden de Vlaamse criteria. Voor de toekenning van een grondstoffenverklaring zijn analyseresultaten van erkende laboratoria een belangrijk deel van de aanvraag.

Verstrenging komt na ontdekte vervalsing testresultaten

Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir zorgt nu voor een verstrenging van het systeem, naar aanleiding van een geval van fraude bij het indienen van analyseresultaten. “Waar vroeger elke aanvrager de mogelijkheid kreeg om zélf de labresultaten van zijn materialen in te laden in het webloket, sluiten we die deur nu. Dat doen we omdat we fraude op het spoor kwamen waarbij correcte analyseresultaten van een erkend labo door de aanvrager vervalst werden bij de indiening van zijn dossier. Die tussen-handeling maken we nu onmogelijk. Enkel erkende laboratoria mogen resultaten inladen, waardoor we de fraudegevoeligheid ernstig terugdringen.”

In het specifieke fraudedossier werden de vervalste labresultaten opgemerkt tijdens een screening van het dossier, waarna een grondstofverklaring ingetrokken werd en de milieu-inspectie ter plekke werd gestuurd. De materialen waarvoor de grondstofverklaring gold, mogen niet meer gebruikt worden als materiaal, maar zijn afval. De milieu-inspectie verhoogde overigens het toezicht op het bedrijf en maakte processen-verbaal op voor het illegaal beheren van bodemassen en de afvoer ervan naar onvergunde locaties. Ze legde ook twee bestuurlijke maatregelen op. Het handhavingstraject is heden nog lopende.

Fraude beschadigt goede Vlaamse naam inzake circulaire economie

“Vlaanderen is koploper in de circulaire economie. Op Europees niveau kijkt men naar Vlaanderen. Maar dat wil zeggen dat we onze systemen ook continu moeten verbeteren. Fraude is onaanvaardbaar en met deze verstrenging geven we alvast de duidelijke boodschap dat de spelregels door iedereen gevolgd moeten worden. We gaan de goede naam van onze circulaire economie niet beschadigen door die enkele cowboys die denken dat Vlaanderen het wilde westen is”, zegt Zuhal Demir.

Het nieuwe systeem maakt het makkelijker om controles uit te voeren op de vele aanvragen en verhoogt de betrouwbaarheid van de ingediende analyseresultaten aangezien de tussenpersonen verdwijnen. Een erkenning van een labo houdt bovendien in dat die ook ingetrokken kan worden als alsnog vermoedens van fraude bestaan.

De verstrenging maakt deel uit van een wijziging van het Vlaams reglement betreffende het duurzaam beheer van materiaal kringlopen en afvalstoffen (VLAREMA). De Raad van State gaf al een gunstig advies voor de regeling.