© Image Desk
Op 19 september 1995 verscheen in The Washington Post een ideologisch manifest met als titel: Industrial Society and its Future. De tekst schetst een grimmig beeld van het industriële tijdperk, dat hoofdzakelijk zou zorgen voor de vernietiging van het milieu en de corrumpering van onze natuurlijke manier van leven. De lezer wordt dan ook opgeroepen om zich revolutionair tegen deze tendenzen te verzetten door het geïndustrialiseerd systeem actief te 'destabiliseren'.
De auteur van het manifest werd later ontmaskerd als Ted Kaczynski, beter bekend als The Unabomber. Zeventien jaar lang had hij regelmatig zelfgemaakte bompakketten gestuurd naar luchtvaartmaatschappijen, oliebedrijven of faculteiten ingenieurswetenschappen van diverse universiteiten, met in totaal drie doden en heel wat verloren vingers en ogen tot gevolg.
Vorige week publiceerde De Morgen een opiniestuk met als ronkende titel: 'Hoelang beperkt de klimaatbeweging zich nog tot vreedzaam protest?' Het stuk leunt akelig dicht aan bij Kaczynski's betoog, maar komt uit de pen van een Vlaamse student milieuwetenschappen. De zorgwekkende these van de jonge auteur is dat klimaatactivisten in staat van wettige zelfverdediging zijn en dus legitiem geweld mogen plegen tegen bedrijven die broeikasgassen uitstoten. Het stuk insinueert zelfs dat geweld het meest efficiënte middel is om het zogenaamde 'winstmodel' omver te werpen dat onze planeet aan het vernietigen zou zijn.
Aanzetten tot geweld is strafbaar. Toch toonde een gewezen lector van de student zich op Twitter naar aanleiding van dit stuk zelfs verheugd dat zijn pupil er blijk van gaf veel van zijn lessen te hebben geleerd. De ideologische verdwazing van het ecologische doemdenken is incrementeel geworden. Vorig jaar waarschuwde ik al in deze krant dat geweldpleging daarvan een logische volgende stap zou worden.
Vooruitgang
In onze hele audiovisuele cultuur is het een archetype geworden dat het 'systeem', geleid door corrupte politici en kwaadwillige bedrijven, gedoemd is om de planeet onleefbaar maken. Het gevaar van dergelijk gedachtegoed wordt zwaar onderschat. Getuige daarvan zijn de talrijke jongvolwassenen die er intussen van doordrongen zijn dat een kind krijgen immoreel is. Of nog erger: dat het kind dat ze reeds op de wereld zetten er beter nooit was geweest.
Vanzelfsprekend moeten we de klimaatproblematiek ernstig nemen. Maar de schuldgevoelens en doemverhalen die daar steevast aan worden verbonden zijn onterecht en contraproductief. De voorbije dertig jaar boekten we in het Westen enorm veel vooruitgang. De broeikasgasuitstoot in de EU daalde tussen 1990 en 2020 met 31 procent. Zo'n 11 procentpunt meer dan de oorspronkelijke doelstelling. En dat terwijl ons Europees bbp maar liefst verachtvoudigde. Ecologische en economische vooruitgang gaan in Europa al decennia hand in hand.
Zelfs in Vlaanderen - een van de meest dichtbevolkte en geïndustrialiseerde gebieden van Europa met het minste potentieel voor de opwekking van hernieuwbare energie - daalt de uitstoot en zien we daarnaast zowat alle parameters inzake luchtkwaliteit verbeteren. Als enige regio van dit land heeft Vlaanderen ook een concreet klimaatplan klaar om de uitstootreductie in de toekomst te versnellen. Inzake klimaatadaptatie bereiden we ons met het Masterplan Kustverdediging en het Sigmaplan voor op onvermijdelijk woeligere wateren.
Die positieve trend is lang niet overal ter wereld een evidentie. In China verviervoudigde de broeikasgasuitstoot in diezelfde periode. De Chinezen zijn tegenwoordig goed voor bijna een derde van onze globale uitstoot. Zij zitten natuurlijk economisch nog in een andere ontwikkelingsfase dan Europa. Maar toch is het opvallend dat klimaatactivisten nooit pleidooien opsturen naar pakweg The Beijing Times voor het plegen van aanslagen tegen vitale infrastructuren. In het ecologische doemdenken is het Westen nu eenmaal per definitie de schuldige van alles.
Deze irrationele deemoed is net schadelijk voor de noodzakelijke ecologische transitie. Met assertiviteit in plaats van schuldgevoelens kan Europa andere handelsblokken aanzetten tot vergroening. Als burgemeester van de tweede grootste petrochemische cluster ter wereld ben ik trots dat Antwerpen daarin een voortrekkersrol speelt. Het ging vrijwel onopgemerkt voorbij, maar BASF en Air Liquide haalden recent het leeuwendeel van het Europees innovatiefonds binnen voor het project Kairos@C: de bouw van de grootste grensoverschrijdende Carbon Capture and Storage-waardeketen ter wereld.
Tevens verwelkomt Antwerpen binnenkort de meest koolstofarme ethaankraker ooit gebouwd in Europa, een installatie die bovendien wordt gebouwd om in de toekomst op groene waterstof te kunnen draaien. Dankzij dat miljardenproject van INEOS zullen meer vervuilende krakers elders ter wereld uit de markt worden geduwd en wordt de globale klimaatstandaard in de sector nog hoger gelegd. Nieuwe, goedbetaalde jobs in Vlaanderen én pure nettowinst voor het klimaat dus.
Groene kerk
Toch zijn het net dit soort bedrijven die ecologische doemdenkers het liefst in het vizier nemen. Zelfs het risico dat een heethoofd met een sabotageactie op een installatie een ecologische en humanitaire catastrofe zou veroorzaken, wordt kennelijk al aanvaardbaar genoeg geacht om ertoe op te roepen. Een welvarende toekomst voor de mensheid is toch van het menu geschrapt. Oplossingen via innovatie en zelfs het overwegen van beloftevolle technologieën, zoals kernenergie of ggo's, worden derhalve in de ban van de groene kerk geslagen. Alleen achteruitgang en boetedoening kunnen ons nog redden.
Ook al is het bergop fietsen in het heersende intellectuele klimaat in het Westen, het is tijd om deze onzin actief te counteren. De toekomst van de mensheid is te belangrijk om ze over te laten aan ideologische verdwazing.
