Vorige week vroeg Engie in een brief aan de regering-De Croo om mee te investeren in de verlenging van de twee jongste kerncentrales. “Geen verrassing”, zegt De Wever. “Als je die kerncentrales maar met tien jaar laat verlengen, is het rendement zeer twijfelachtig. Elders in de wereld verlengt men veel langer, in de VS zelfs tot 90 jaar. Je moet die centrales dus meteen met 20 jaar verlengen, dan is er rendement. Anders gaat Engie, dat door Vivaldi in een zetel werd gezet, natuurlijk boter bij de vis vragen.”

Melkkoe van Parijs

Toch staat Bart De Wever niet weigerachtig tegen een participatie. “Heel graag zelfs. Ik heb nog betoogd tegen de uitverkoop van de Belgische energiesector aan Frankrijk, door de paars-groene regering van Verhofstadt. Dat was privatiseren op zijn Belgisch: Belgische overheidsbedrijven verkopen aan Franse overheidsbedrijven. Sindsdien zijn we de melkkoe van Parijs. Ik zou daar graag aan ontsnappen en onze energiesector opnieuw in eigen handen nemen. Maar dan moet natuurlijk op een realistische manier verlengen en onderhandelen om te lukken. Tinne Van der Straeten doet het omgekeerde.”

“Haal Van der Straeten van dossier”

Daarom vindt De Wever dat Van der Straeten beter van dit dossier afgehaald wordt. “Toen we in 2020 onderhandelden, was iedereen er over akkoord dat die centrales dringend verlengd moesten worden. We zijn twee jaar later en er is nog niets gebeurd. De Croo moet dit dossier overnemen. Het is de laatste kans of we zijn die kerncentrales kwijt. Met alle gevolgen van dien voor onze energiebevoorrading, de prijs van de consumenten en het klimaat. De Groenen zijn om de een of andere reden geobsedeerd door vuile en dure gascentrales. En trouwens, Van der Straeten vertelt de waarheid niet: er zullen méér kerncentrales nodig zijn. Ze rekent op import uit Frankrijk, die er niet zal zijn.”

Paars-groene uitverkoop

Zo’n participatie zal uiteindelijk met overheidsgeld en dus belastingcenten moeten gebeuren, terwijl Engie door de hoge energieprijzen miljarden euro’s winst kan boeken. Wrang, maar dat is omdat de groenen en liberalen destijds de hele winkel aan Frankrijk hebben verkocht, aldus De Wever. “Dan moet je niet schrikken dat we een echte melkkoe zijn geworden. Daarom moeten we die bedrijven best opnieuw overnemen.”

Wisselmeerderheid

De situatie wordt schrijnend, zegt De Wever. “We staan voor een enorme energiecrisis, ook door de oorlog in Oekraïne. De prijzen gaan door het dak. Ook onze strategische autonomie is cruciaal, we moeten zelf kunnen voorzien in onze energieproductie. We hebben een energieverslindende industrie, zelfs de hoogste in Europa. Maar we kunnen nog niet zeggen of in 2025 of 2026 het licht aangaat. Dat is toch hallucinant.” Bart De Wever komt dan ook met een opmerkelijk voorstel: “Desnoods moet De Croo de Groenen maar uit de regering zetten. We zijn altijd bereid om een wisselmeerderheid te leveren, zonder iets in ruil te vragen. Ik wil daar morgen voor tekenen.”

Revolutie

Het zou op termijn dan ook beter zijn dat alle bevoegdheden rond energie overgeheveld worden naar Vlaanderen. “Dat is nu al grotendeels zo, behalve voor offshore en kernenergie. Net daar loopt het mank. Maar dan moet je een revolutie plegen: het Vlaams Parlement dat een bevoegdheid afneemt van België. Graag, maar ik twijfel of daar een meerderheid voor te vinden is.”