Het is niet aan mij om het eens of oneens te zijn met de uitreiking van een eredoctoraat door Vlaamse universiteiten. De KU Leuven en de Universiteit Gent motiveren de uitreiking als een algemene erkenning van haar lange politieke carrière. Een carrière die nog niet voorbij is.

Alleszins heeft Angela Merkel eerder bewezen een bekwaam leider te kunnen zijn. Op sociaal-economisch vlak heeft zij de hervormingspolitiek van haar voorganger voortgezet, en van Duitsland de sterkhouder van de Europese economie gemaakt. Bovendien was haar aanpak van de eurocrisis de enige juiste.

Kapitale fout

Maar haar ‘Wir schaffen das’ blijft een kapitale fout. Een politicus balanceert steeds tussen de eigen overtuiging en de verantwoordelijkheid voor het algemeen belang. In de vluchtelingencisis werd Duitsland geconfronteerd met zijn eigen verleden. En in die context namen emoties de overhand.

Met ‘Wir schaffen das’ nodigde ze heel de wereld – niet alleen Syrische vluchtelingen – uit naar Duitsland. En dus naar West-Europa. Het gevolg was een oncontroleerbare migratiestroom van mensen die op zoek zijn naar een beter leven, wat begrijpelijk en menselijk is. Een stroom die het absorptievermogen van verschillende Europese landen te boven gaat.

Sindsdien heeft de realiteit iedereen – ook haar – ingehaald. Alles wat ik in mijn gastcollege in Gent heb voorspeld, is uitgekomen, en veel van mijn voorstellen toen, zijn intussen ingevoerd of liggen op de Europese beleidstafel. Ook bondskanselier Merkel heeft conform die realiteit haar beleid aangepast.

Evolutie

Merkel heeft de oostelijke vluchtelingenstroom mee stilgelegd. Ze zegt nu zelf dat ze ‘Wir schaffen das’ niet meer zou herhalen. De Duitse minister van Binnenlandse Zaken pleit intussen ook voor de ‘Australische oplossing’: pushbacks naar Noord-Afrika. Er wordt harder opgetreden tegen frauduleuze asielzoekers en de grenzen worden gecontroleerd.

Merkel zit in daden dicht bij de N-VA-lijn: de buitengrenzen moeten dicht en de vluchtelingenstroom moet onder controle worden gebracht. De betekenis van ‘Wir schaffen das’ is geëvolueerd. En daarvoor heb ik respect. In die evolutie heeft Merkel zich een werkelijk leider getoond.

Perspectief

Ik wil niet meer kijken naar wat in het verleden is gebeurd. Eindeloos vitten levert niets op. Ik wil focussen op het beleid dat Merkel voert. Een beleid dat aansluit op onze visie inzake asiel en migratie. En ik kan enkel hopen dat Merkel het beleid waar zij nu in Duitsland voor staat, ook op Europees niveau mee kan helpen doorduwen.

Als we de buitengrenzen sluiten, met hotspots waar de triage van vluchtelingen gebeurt, meer en betere opvang in eigen regio organiseren, pushbacks op de Middellandse Zee uitvoeren, een strikte maximumlimiet invoeren en de Dublin-regels toepassen, dan heeft Europa weer perspectief. Dan kunnen we weer werk maken van vrede, veiligheid en rechtvaardigheid, binnen en buiten onze grenzen. En dan “schaffen wir das wirklich”.