© Emy Elleboog
Élke leerling in Vlaanderen heeft recht op de juiste ondersteuning. Dat was ook het nobele doel van het M-Decreet. Na de invoering bleek echter dat de doelstellingen vaak op de realiteit botsten. Zo schoot de ondersteuning voor scholen van het gewoon onderwijs tekort. Er waren te veel procedures en administratieve last voor scholen. Leerkrachten zijn soms onvoldoende voorbereid om in te staan voor basiszorg en verhoogde zorg om leerlingen met een geringe beperking te kunnen opvangen in het gewoon onderwijs. Daarnaast is de externe ondersteuning en expertise ter zake vandaag versnipperd over honderden leersteuncentra.
Realistischer model
“We zorgen nu voor een realistischer model, dat moet leiden tot een betere ondersteuning van leerlingen, scholen en ondersteuners”, zegt Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts. “Leerlingen met speciale zorgnoden kunnen nog steeds terecht in het gewone onderwijs, al ligt de finale beslissing bij de klassenraad. Voor sommige leerlingen zal het buitengewoon onderwijs altijd de beste plaats zijn. Er wordt daarom geïnvesteerd in zowel de scholen van het gewoon onderwijs die leerlingen met extra zorgnoden opnemen, als ook in extra mensen en extra middelen voor de scholen van het buitengewoon onderwijs. De Vlaamse Regering heeft jaarlijks maar liefst 195 miljoen euro veil voor het Leersteundecreet.”
De scholen van het gewoon onderwijs zullen beter ondersteund worden. Zo wordt het ondersteuningsmodel grondig gereorganiseerd. In plaats van honderden verschillende instellingen komen er maximaal 47 Leersteuncentra: expertisecentra die regionaal, laagdrempelig en net- en koepeloverschrijdend kunnen werken, met voldoende deskundigheid. De scholen krijgen de financiële middelen en kunnen dan kiezen met welk Leersteuncentrum ze in zee gaan. De scholen worden zo als het ware aandeelhouder van hun Leersteuncentrum en geresponsabiliseerd om mee te zorgen voor zoveel mogelijk efficiëntie.
Vast ambt en statuut voor ondersteuners
De 3.666 ondersteuners worden inhoudelijk versterkt. Zij krijgen voor het eerst een vast ambt en een vast statuut. Er komt ook eindelijk ruimte om te professionaliseren. Beter omkaderde en opgeleide ondersteuners zullen de onderwijskwaliteit versterken. Ook de leerkrachten zelf worden versterkt om basiszorg en verhoogde zorg op te nemen in de klas. De huidige leerkrachten kunnen rekenen op extra bijscholing rond dit thema. In de lerarenopleidingen waar de toekomstige leerkrachten opgeleid worden, komt er structureel meer aandacht voor speciale zorgnoden in de klas.
Fors meer middelen voor buitengewoon onderwijs
Ook de scholen van het buitengewoon onderwijs kunnen rekenen op extra middelen en extra mensen. Er zijn sinds de start van deze regeerperiode op 3 jaar tijd al ongeveer 5.000 plaatsen bijgekomen in het buitengewoon onderwijs, van 47.000 naar 52.000. Voor het eerst werd er een capaciteitsmonitor gemaakt specifiek om de noden in het buitengewoon onderwijs in kaart te brengen. Vervolgens kwam er voor het eerst een capaciteitsbudget specifiek voor het buitengewoon onderwijs. De middelen om extra plaatsen te creëren en versneld extra personeel aan te nemen werden fors opgetrokken. Het werd ook makkelijker gemaakt om een school voor buitengewoon onderwijs te openen.
Ambitieuze hervorming voor meer kwetsbare leerlingen
Het nieuwe Leersteundecreet kwam tot stand op basis van uitgebreid overleg met alle betrokken partijen die het in het veld waar moeten maken. “We hebben goed geluisterd naar de mensen in het veld: zij weten het beste waar het huidige M-Decreet tekort schiet”, zegt Weyts. “We zijn niet over één nacht ijs gegaan, want dit is een ambitieuze hervorming voor de meest kwetsbare leerlingen”.
