(c) Thinkstock
Net na de invoering van de muntjes bleek ongeveer één op de vijf automaten in overtreding. Nu, ruim tien jaar later, is er geen enkele verbetering merkbaar: in Vlaanderen en Wallonië stagneert het aantal vastgestelde inbreuken rond de twintig procent. Dat geeft aan dat er bij de uitbaters nog geen echte mentaliteitswijziging is gebeurd.
Evolutie in Brussel rampzalig
In Brussel zijn de cijfers ronduit dramatisch en alarmerend, met gemiddeld meer dan de helft van de tabaksautomaten die toegankelijk zijn voor jongeren onder de zestien jaar. In 2013 was er zelfs een piek naar 88 procent of bijna negen op de tien automaten in overtreding.
Handhaving blijft uit
Een automaat kan bij wijze van sanctie verzegeld worden door de inspecteurs van Volksgezondheid, zodat hij geen sigaretten meer kan verdelen, zelfs niet met een ‘age coin’. Maar hoewel die inspecteurs heel veel inbreuken vaststellen, is er tot op heden nog geen enkele keer overgegaan tot zo’n verzegeling. “Die handhaving moet nochtans het sluitstuk zijn van het beleid. We weten allemaal dat jonge mensen extra kwetsbaar zijn voor de negatieve effecten van roken, dat ze sneller verslaafd geraken, en dus potentieel een levenslange verslaving aangaan. Het terugdringen van roken bij jonge mensen moet voor ons een absolute prioriteit zijn. Als de handhaving faalt, moeten we durven nagaan of tabaksautomaten nog wel hun plaats hebben in horeca en winkels ” besluit Hufkens. “Zij vergemakkelijken immers de toegang tot sigaretten, onder andere door een gebrek aan sociale controle, wat een sterke invloed heeft op het starten met roken bij jongeren.”
