Financiële ziekenhuiscijfers kleuren bloedrood, maar wat gaat de federale regering eraan doen?

Tegenover een gigantische omzet van 16,1 miljard euro, staat een resultaat van 76,7 miljoen euro, of nauwelijks 0,48 procent. Dit maakt ziekenhuizen enorm fragiel en kwetsbaar voor de minste tegenslag in inkomsten of uitgaven. Het kan niet de bedoeling zijn dat een ziekenhuis moet worden rechtgehouden door de ereloonsupplementen op te trekken of door meer radiografieën te maken. Dit systeem van pappen en nathouden zorgt immers voor een onverantwoorde aanslag op de gemeenschapsmiddelen, maar ook op de verzekeringen. Dat wordt stilaan onhoudbaar.

In die context valt het op dat er in de beleidsnota van minister Vandenbroucke vooral wordt teruggegrepen naar eerdere beloftes uit 2014. Een vernieuwende visie, een paradigmaverschuiving ontbreekt.  Nochtans zal die nodig zijn, aldus Kamerlid Frieda Gijbels in de commissie Gezondheid: “Ziekenhuisnetwerken, centralisering van gespecialiseerde zorg, herziening van de nomenclatuur en aanpak van de ereloonsupplementen waren ook in de vorige legislatuur al de ingrediënten van het medicijn. Maar doordat concrete doelstellingen en een tijdspad ontbreken, is het bang afwachten of er daadwerkelijk snel werk zal worden gemaakt van de broodnodige hervormingen.”

Gijbels merkt ook op dat over digitalisatie van de gezondheidszorg weinig te lezen is in de beleidsnota. Dat is een bijzonder grote uitgavenpost voor ziekenhuizen, maar ze worden hierin te weinig ondersteund door de overheid. “Nochtans is het één van de sleutels om resoluut de omwenteling te maken naar een hedendaagse gezondheidszorg, waar transparante en snelle gegevensstromen, de analyse van big data en zorg op afstand kunnen bijdragen tot kwaliteit en efficiëntie. Dit thema zou veel centraler moeten staan in een visie op de gezondheidszorg van de toekomst.”

De coronacrisis heeft pijnlijk duidelijk gemaakt dat de gezondheidszorg prioritair is, maar ook dat een juiste inzet van de middelen enorm belangrijk is en dat geldverspilling in de gezondheidszorg onacceptabel is. Een omvattend en coherent zorgmodel is daarbij essentieel. Er zijn grote besparingen mogelijk door rigoureus in te zetten op een gezonde levensstijl, op preventie en snel ingrijpen. Wanneer preventie en behandeling op hetzelfde beleidsniveau worden georganiseerd, leidt dit ook tot eigen keuzes en eigen winsten. Die keuzes liggen anders in Vlaanderen dan in Wallonië. Dat is geen probleem, maar een opportuniteit: regionalisering van de zorg is de enige optie om naar een logische, efficiënte en betaalbare organisatie te gaan.