SWT staat voor ‘stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag’. Het systeem geeft medewerkers die worden ontslagen vanaf een bepaalde leeftijd recht op een vaste werkloosheidsuitkering en een aanvullende vergoeding. Het vervangt het vroegere systeem van brugpensioen. In Vlaanderen zijn er zo’n 5.600 personen die van dit systeem gebruik maken.

VDAB doet te weinig

Uit cijfers stelt Axel Ronse vast dat de VDAB onvoldoende inspanningen levert om die groep SWT'ers  te activeren. “De federale regering vraagt aan de groep SWT’ers niet om actief op zoek te gaan naar een job. Vivaldi is tevreden met passieve beschikbaarheid. Dat maakt het voor de VDAB niet eenvoudiger. Toch zien we dat VDAB te weinig opleidingen, stages of vacatures aan hen voorstelt”, klinkt het. Ronse vindt het bovendien cynisch dat de vakbond ABVV als lid van de Raad van Bestuur van de VDAB het heeft over ‘pestgedrag’ wanneer de VDAB toch poogt om die groep SWT’ers te activeren.

Werken moet meer lonen

Axel Ronse geeft bovendien aan dat er amper sanctionering volgt wanneer SWT’ers toch niet ingaan op uitnodigingen van de VDAB. In 2021 werden amper 3 SWT’ers doorgestuurd naar de controledienst van de VDAB (tegenover 588 personen in dezelfde leeftijdscategorie, maar buiten het SWT-stelsel). Toch is er volgens Ronse wel veel goede wil bij SWT’ers om opnieuw aan de slag te gaan. “Het minieme verschil tussen inkomen via SWT en inkomen uit werk weerhoudt velen van hen om echter ook daadwerkelijk de stap te zetten. Werken moet meer lonen”, klinkt het.

Vier voorstellen

Om de VDAB bij te sturen en aan te sporen om meer in te zetten op activering van die doelgroep, doet Axel Ronse vier voorstellen:

  1. RVA (Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening), vakbonden en werkgevers vanuit de Vlaamse Regering expliciet vragen om mensen die instromen in SWT duidelijk te wijzen op het feit dat dit geen ‘brugpensioen’ is maar dat ze geacht worden om samen met de VDAB op zoek te gaan naar een nieuwe job.
  2. De VDAB moet zich engageren om, vanaf dag 1 dat iemand als SWT’er instroomt, een traject naar nieuw werk voor te leggen. Daarbij moet duidelijk worden gesteld dat actief daaraan meewerken een voorwaarde is voor het behoud van de uitkering.
  3. Als een SWT’er pertinent weigert om samen te werken in het traject naar werk dan moet de VDAB durven optreden en sanctioneren.
  4. De Vlaamse Regering moet aandringen bij de federale overheid om geen SWT'ers meer toe te staan en het systeem te laten uitdoven. Dat kan desnoods via asymmetrisch arbeidsmarktbeleid zoals in het federale regeerakkoord staat geschreven.