En toch geven een aantal ontwikkelingen net deze week hoop dat de toestand zal verbeteren. Morgen verwachten we de publicatie van de langverwachte KB's betreffende het re-integratieplan voor langdurig zieken, en gisteren werd hiervoor een arbeidsrechtelijk kader goedgekeurd in de commissie Sociale Zaken. Met dit re-integratieplan blijven zieken niet langer in de kou staan, maar worden zij via een individuele aanpak op maat geholpen om hun plaats op de arbeidsmarkt opnieuw in te nemen. Via een multidisciplinaire en dus minder exclusief medische aanpak die focust op wat mensen nog wel kunnen, eerder dan tot wat ze niet meer in staat zijn.

Daarnaast zit het debat rond responsabilisering in de laatste rechte lijn. Want gelukkig is men tot het besef gekomen dat een oplossing voor de stijgende arbeidsongeschiktheid enkel mogelijk is als werkgevers, werknemers en artsen er voluit voor willen gaan en de handen in elkaar slaan. Responsabilisering gaat dan om het creëren van een mentaliteits- en gedragsverandering, en niet om het uitdelen van een 'straf' of het doorschuiven van een factuur. Bijgevolg wordt er enkel opgetreden tegen werknemers als een onafhankelijk team van artsen en arbeidsdeskundigen vaststelt dat er nog een resterende capaciteit is, als er via een integratieplan een goede begeleiding wordt voorzien, en als er passend werk wordt aangeboden.

Werkgevers wordt gevraagd om gedurende een aantal maanden een klein percentage van de sociale uitkering te betalen. Dit is op financieel vlak minder belastend dan een tweede maand gewaarborgd loon waarvan ooit sprake, maar het is vooral een veel effectievere aanpak. Tezelfdertijd zal men ook de nodige positieve financiële prikkels voorzien voor werkgevers die investeren in de re-integratie van zieke werknemers. Tenslotte zullen ook artsen worden aangesproken en gecontroleerd als hun voorschrijfgedrag significant afwijkt van algemeen aanvaarde standaarden. Responsabilisering is dus noodzakelijkerwijze een drieluik dat pas resultaat oplevert en aanvaardbaar is, als men het bij de betrokken partijen toepast.

Tenslotte heeft de regering aangekondigd dat men in 2017 de uitstroom uit arbeidsongeschiktheid zal bevorderen door een versoepeling van het systeem van de progressieve werkhervatting. Wat de N-VA betreft, kunnen we nog een stap verder gaan met de invoering van de arbeidsintegratiejobs.

We kunnen natuurlijk betreuren dat men te lang getalmd heeft met de invoering van deze rist maatregelen, en sommige concepten zijn zeker nog voor verbetering vatbaar. Maar het belangrijkste is dat er nu echt op een structurele en concrete manier oplossingen worden aangereikt voor arbeidsongeschiktheid. Het is normaal dat de invoering op de nodige weerstand zal botsen, en de tegenargumenten zullen wellicht voor een stuk gerechtvaardigd zijn.

We moeten er ons allemaal van bewust zijn dat niets doen geen optie is, en zou leiden tot een afbraak van de uitkeringen en een stijging van de sociale bijdragen.