Het thema van de diversiteit binnen het jeugdwerk is al vele jaren een belangrijk aandachtspunt. Het onderwerp kreeg de voorbije jaren heel wat persaandacht en ook politiek is het meer dan eens voer voor discussie.

Hoewel men ons in Europa vaak ons sterk en kwaliteitsvol jeugdwerk benijdt, is het jeugdwerk in Vlaanderen nog al te vaak een aangelegenheid van en voor de witte middenklasse. Dat is een vaststelling die al jaren meegaat en een bij herhaling meegegeven aandachtspunt voor het Vlaamse jeugdwerk. Ons jeugdwerk kan en moet met andere woorden meer kleur gebruiken.

De minister van Jeugd, Sven Gatz, zet sterk in op het bevorderen van de diversiteit in het jeugdwerk. Hij wil het jeugdwerk toegankelijk maken voor maatschappelijk kwetsbare kinderen en jongeren en kinderen en jongeren van vreemde origine.

Daarom wordt er nu ook werk gemaakt van een masterplan diversiteit. Dat moet de huidige, bestaande, maar gefragmenteerde acties bundelen en er mee voor zorgen dat er effectief wijzigingen komen op het terrein. Het plan wordt momenteel voorbereid, samen met de jeugdsector en vertegenwoordigers van het jeugdbeleid op lokaal niveau.

Het plan moet helpen om zoveel mogelijk kinderen en jongeren, ongeacht afkomst, sociaaleconomische situatie, lichamelijk en psychische toestand, toe te leiden naar het traditionele Vlaamse jeugdwerk. Want in de jeugdbeweging worden vele jongeren gevormd tot wie ze later zijn. Ze leren er met elkaar omgaan, en de bluts met de buil te nemen. Ze leren er plannen en organiseren. Het brengt hen respect voor de ander en gemeenschapszin bij. De jeugdbeweging heeft nog steeds een unieke rol voor de opvoeding van kinderen en jongeren naast het gezin en de school, een rol die niet meteen door andere instanties kan en zal overgenomen worden.

Daarnaast mogen we ook niet uit het oog verliezen dat de traditionele jeugdbewegingen de jongste jaren al heel wat inspanningen hebben gedaan om, onder meer in de centrumsteden, inclusief te werken. Verder wordt er steeds meer gefocust op een open welkomstbeleid, in samenhang met een actieve werving. Niemand ontkent de nood aan meer kleur, zodat de jeugdbeweging in haar samenstelling een betere afspiegeling wordt van de samenleving waarvan ze deel uitmaakt. Maar tegelijk vreest het traditionele jeugdwerk dat het, door zich al te zeer open te stellen, zijn eigenheid deels of volledig zal verliezen. Die vrees is terecht, maar mag geen reden zijn om bij de pakken te blijven zitten.

Het wordt dus dansen op een slappe koord. We moeten blijvende inspanningen leveren om alle jongeren toegang te verlenen tot het Vlaamse jeugdwerk. Maar we moeten ook waakzaam blijven zodat de jeugdbewegingen hun eigenheid, hun identiteit, hun ziel kunnen bewaren.

Het masterplan moet klaar zijn tegen de Dag van de Diversiteit, op 23 februari aanstaande. Dan wordt het zaak om de acties zo snel mogelijk uit te rollen en te realiseren. Het plan wordt immers opgemaakt voor de periode 2018-2020 en zou op korte termijn voor een ommekeer moeten zorgen. Dat is geen overbodige luxe. Het is hoog tijd voor een coherente aanpak die ervoor zorgt dat eigenheid en diversiteit in het Vlaamse jeugdwerk hand in hand gaan.