Mijn jongste zoon speelt voetbal bij de lokale club met dezelfde naam als de ‘oude dame ‘ van het Italiaanse voetbal (Juventus dus!). Hij speelt op het middenveld, vaak ook centraal. Daarbovenop is hij ook nog eens linksvoetig wat meteen zijn speelkansen verhoogt, er zijn er nu eenmaal minder van.

Sterk middenveld

Een sterk middenveld heb je nodig om een goed uitgebalanceerde ploeg neer te zetten. Zij leveren de nodige passes en bouwen het spel mee op. Als Vlaamse gemeenschapspartij erkennen wij sterk de waarde van het maatschappelijke middenveld. De Vlaamse beweging is ook groot geworden door haar activiteiten via het middenveld.

En bepaalde nieuwe inzichten rond homoseksualiteit, dierenwelzijn, voedsel, burgerparticipatie…, worden maatschappelijke thema’s omdat middenveldorganisaties die problematieken aankaarten.

Echter, Vlaanderen werd een tijd terug ook voor een stuk geregeerd door de zuilgebonden middenvelders, met politiek verstrengelde vakbonden en organisaties. Zij waren middenvelders, trainers en eigenlijk ook nog eens eigenaar van de club. Het is gelukkig verleden tijd maar zij bepaalden wat er op de tafel van de regering kwam. Meer nog, ze hadden vertegenwoordigers op kabinetten die de teksten gewoonweg zelf schreven. Sommige ministers moesten zich voornamelijk verantwoorden tegenover hun zuil en veel minder tegenover het parlement en de burgers.

Heimwee naar het ACW

Het leek deze week wel of de heimwee toesloeg bij voorzitter van Beweging.net Peter Wouters naar deze Poupehan-periode, waar op een geheime locatie de zuil ook letterlijk aan tafel zat om het beleid te bepalen. Enkel voor thee en koekjes waren ze niet gekomen, me dunkt.

Zelf ben ik actief KWB-bestuurslid, al vele jaren. Al die tijd probeer ik om samen met anderen iets in beweging te krijgen en mensen bij elkaar te brengen. Verbolgen en toch met wat ongeloof las ik het opiniestuk van Peter Wouters over ‘intimidatie‘; alsof de N-VA tegen het middenveld is. Wouters moest trouwens zelf ontkennend antwoorden op de vraag of hij bij de N-VA met intimidatie te maken kreeg. Ook Mieke Van Hecke bleek met deze zogenaamde ‘intimidatie‘ niet in aanraking te zijn geweest. Maar ‘men vangt signalen‘ op. Het is als met leven op de planeet Mars — er is geen bewijs van, maar men vangt dat toch van ergens op? Het kan toch bijna niet anders of…?

Als Beweging.net ervan uitgaat dat je als parlementslid geen kritiek mag geven, niets in vraag mag stellen, geen bedenkingen mag uiten bij het feit dat sommigen ‘vrijhavens‘ willen ontwikkelen waar vooral geen politiecontrole mag zijn, dat je vooral niet mag nagaan dat wie subsidies krijgt ook de voorwaarden moet naleven – dan reduceert Beweging.net het parlement zelf tot die vermaledijde schoothondjes die in de pas moeten lopen van de ‘grote‘ zuil.

Schoenmakers en leesten

Elke week komen middenveldorganisaties langs met hun voorstellen, bedenkingen en ja, soms ook om hun hart te luchten. Voor elk parlementslid zijn die antennes net nodig om degelijk parlementair werk te verrichten. Soms zijn we het eens, soms ook niet. Ik juich burgerparticipatie toe en heb zelfs voorgesteld op de gemeenteraad van mijn eigen stad om daar het Rotterdamse voorbeeld te volgen. Maar wel met een duidelijke kanttekening: een organisatie of burgerinitiatief kan niet in de plaats treden van verkozen beleidsmakers. Hoe je het ook draait of keert, zij zullen steeds slechts een segment vertegenwoordigen van de bevolking. Een regering moet daarentegen over een verkozen meerderheid beschikken.

De enige graadmeter die je hebt voor representativiteit zijn de ‘verkozenen des volks‘ — toelaten dat het middenveld zelf beleid gaat bepalen is dus niet echt democratisch. Het valt trouwens ook op dat linkse middenveldorganisaties die plaats nu opeisen terwijl dat niet ideologisch gestaafd wordt door de recente verkiezingsuitslag.

Trouwens, bij overleg met de sociaal-culturele sector valt het me op dat het leeuwendeel van het veld die vraag ook niet stelt. Dit in tegenstelling tot de zuilgebonden organisaties, die een voormalige machtspositie hebben zien verloren gaan. Onze deur staat altijd open — zoals gewoonlijk. En we zullen luisteren maar kunnen niet garanderen dat we elk voorstel volgen, en we blijven ook kritisch — dat is net als het middenveld onze verdomde plicht.

Resultaatsgericht werken

N-VA heeft mee de kar getrokken van het nieuwe decreet op sociaal-cultureel werk – tot tevredenheid van de sector. Ook hebben we meegewerkt aan het roerend erfgoeddecreet en zijn we ook betrokken in het realiseren van het decreet bovenlokaal cultuurbeleid en culturele bovenbouw.

Wat is dan eigenlijk het probleem van het zuilgebonden middenveld? De frustratie van de voorzitter van Beweging.net is waarschijnlijk te herleiden tot een zekere melancholie. Naar de tijd toen de zuil bij de zuilpartijen politici vond die naar hun pijpen dansen. Daar komt nu duidelijk verandering in.

De tijd dat de zuil de dominante speler in de ploeg was die alles bepaalde, is voorbij. Hun al te nauwe verstrengeling met de macht heeft sommigen geen deugd gedaan – hopelijk trekt iedereen daar lessen uit.