Het Rekenhof publiceert geregeld bijzonder interessante rapporten. Die rapporten worden vaak gevraagd op initiatief van het parlement. Helaas krijgen ze in de media niet altijd evenveel aandacht. Wie dat wil, kan ze ook zelf vinden op de website van het Rekenhof. Een recent rapport over de ziekenfondsen was omzeggens hetzelfde lot beschoren. Enkel De Tijd en Knack berichtten kort erover. In 2015 vroeg het parlement zich af of er een correcte vergoeding wordt gegeven voor de administratiekosten van de ziekenfondsen. Een bijzonder interessant verslag was het resultaat.

Ziekenfondsen worden geacht geen winst te maken. In 2016 kregen de ziekenfondsen 1,05 miljard euro aan administratiekosten vergoed. Datzelfde jaar betaalden ze 25,3 miljard euro uit die ze van het RIZIV kregen. Ik laat de 7,9 miljard euro uitkeringsverzekeringen even buiten beschouwing. Een lidmaatschap van een ziekenfonds levert wisselende voordelen via de verplichte aanvullende ziekteverzekering. In 2014 keerden de ziekenfondsen zo 375 miljoen euro uit. Er staat niet in het rapport hoeveel ze ontvingen. Oordelen of ze geen winst maken, is alvast voor de verplichte aanvullende ziekteverzekering dus moeilijk.

Het Rekenhof is onverbiddelijk als het gaat over de manier waarop de kosten worden becijferd. De formule werkt efficiëntie niet in de hand, de parameterformule remt de administratieve kosten niet af, er zijn overschrijdingen van de enveloppes, ... Een audit in 1987, uitgevoerd door het auditkantoor Arthur Anderson, kwam tot de vaststelling dat de enveloppe van 18,4 miljard BEF (460 miljoen euro) kon worden teruggebracht tot 15,1 miljard BEF (377,5 miljoen euro): een vermindering van maar liefst 17,93 procent. De ziekenfondsen hebben dat toen betwist en er werd uiteindelijk geen gevolg gegeven aan de conclusies van de auditeurs.

Informatie openbaar maken

De jaarrekeningen van de landsbonden van de ziekenfondsen moeten neergelegd worden bij de Nationale Bank van België. Het is een hele kluif om die uit te pluizen. Dat zegt ook het Rekenhof. Als ik even een kijkje neem op de archaïsche website van de Controledienst voor de ziekenfondsen en de landsbonden van ziekenfondsen, dan vind ik geen jaarrekeningen terug. Wie er precies in de ziekenfondsen zetelt, kan je trouwens enkel opvragen mits betaling. Van het openbaar maken van informatie op de website hebben ze daar nog nooit gehoord.

Ik stel daarom voor dat de Controledienst jaarrekeningen, statuten en jaarverslagen van elke kas en landsbond online zet. Het zou ook goed zijn dat de Controledienst in kaart brengt welke bestuurders die actief zijn in ziekenfondsen, ook actief zijn als politicus, beheerder in een ziekenhuis, vakbond, en zo meer. In een tijd waarin geschreeuwd wordt om transparantie lijkt me dat een evidente en noodzakelijke stap.

Besparen op administratie

Ondertussen bespaarde deze regering alvast op de administratiekosten van de ziekenfondsen. Mocht men het groeiritme van de vorige regeringen hebben toegepast, dat dus betwist wordt in het rapport, dan zouden de ziekenfondsen nu al beschikken over 1,31 miljard euro. Nu krijgen ze zoals gezegd 'slechts' 1,05 miljard euro. Er zijn ook bijkomende vergoedingen, die jaarlijks oplopen tot enkele slordige tientallen miljoenen euro's. Deze vergoedingen krijgen ze om de verdere digitalisering te realiseren of omwille van terugvorderingen die ze boeken. In de periode 2002-2014 hebben de ziekenfondsen zo voor 339,5 miljoen euro aan bijkomende vergoedingen gekregen via de terugvorderingen.

Bovendien blijkt nu dat de ziekenfondsen in de periode 2002-2011 235,3 miljoen euro te veel kregen. Volgens het RIZIV en het Rekenhof heeft dat vooral te maken met de bijkomende vergoedingen. Het zou goed zijn dit mee te nemen in de komende begrotingscontrole. Andere sectoren, zoals de geneesmiddelensector en de zorgverstrekkers, moeten immers ook binnen hun enveloppe blijven en overschrijdingen worden gerecupereerd.

Wie beweert dat de N-VA niet weet waar er middelen te rapen zijn in de gezondheidszorg, doet de waarheid meer dan geweld aan. Wie beweert dat besparingen in de gezondheidszorg asociaal zijn, liegt. Besparen op structuren die objectief te veel kregen, lijkt me allesbehalve asociaal. Er zit dus inderdaad nog veel vet op de soep.